انقباض دوپویترن باعث ضخیم شدن بافت‌ها (فاسیا) در کف دست می‌شود. فاسیا لایه‌ای از بافت است که به تثبیت پوست در سمت کف دست کمک می‌کند. بدون فاسیا، پوست کف دست به‌اندازه پوست پشت دست شل و متحرک خواهد بود. در بیماران مبتلا به بیماری دوپویترن، این فاسیای کف دست به‌آرامی شروع به ضخیم شدن و سپس سفت شدن می‌کند. اگر انقباض دوپویترن پیشرفت کند، یک یا چند انگشت در کف دست خم می‌شوند (انقباض) و نمی‌توانید انگشتتان را صاف کنید. علت این وضعیت را کسی نمیداند. در بسیاری از موارد، این وضعیت خفیف باقی می‌ماند و نیازی به درمان ندارد.
در ابتدای این بیماری ضخیم شدن برخی از بافت‌های زیرپوست در کف دست وجود دارد. اگر بیماری پیشرفت کند دچار انقباض در یک یا چند انگشت خواهید شد. هنگامی که در انگشتانتان انقباض داشته باشید، انگشتان آسیب‌دیده به سمت کف دست خم می‌شوند و نمی‌توانید آنها را به طور کامل صاف کنید. به طور معمول، انگشت حلقه معمولاً ابتدا تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. سپس انگشت کوچک و سپس انگشت وسط.
انقباض دوپویترن معمولاً دردناک نیست مشکل اصلی این است که اگر یک یا چند انقباض ایجاد شود، نمی‌توانید از انگشتان آسیب‌دیده به‌درستی استفاده کنید. وسعت انقباض از خفیف تا شدید متفاوت است. گاهی اوقات فقط یک‌دست تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. برخی از افراد مبتلا به انقباض دوپویترن دارای مقداری بافت ضخیم زیرپوست در سایر قسمت‌های بدن خود هستند. به‌عنوان‌مثال، ضخیم شدن روی بند انگشت، کف پا.
علت انقباض دوپویترن چیست؟
بافتی به نام بافت همبند در کف دست آسیب‌دیده ضخیم و غیرطبیعی می‌شود. این بافت درست زیرپوست اما بالای تاندون‌ها است و به نوارهایی از بافت ضخیم تبدیل می‌شود که وقتی بدتر می‌شود، انگشتان دست به سمت کف دست جمع می‌شوند. بافت غیرطبیعی که تشکیل می‌شود شبیه به بافت اسکار است که به دنبال زخم ایجاد می‌شود.
دلیل ضخیم شدن این بافت مشخص نیست. به نظر می‌رسد یک عامل ژنتیکی وجود دارد که منجر به ضخیم شدن این بافت می‌شود. در برخی از کشورها مانند اروپای شمالی شایع‌تر است. در افراد مبتلا به دیابت، صرع، وابستگی به الکل بیشتر دیده شده است. این بیماری در افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر دیده می‌شود. در افرادی که از ابزارهای ارتعاشی استفاده می‌کنند شایع‌تر است و همچنین در افرادی که کارهای دستی سنگین انجام می‌دهند مانند کفاش‌ها یا باغبان‌ها بیشتر دیده می‌شود. در برخی موارد تصور می‌شود که آسیب به دست باعث شروع این بیماری می‌شود. بااین‌حال، در اکثر افراد مبتلا به انقباض دوپویترن، هیچ علت شناخته شده، بیماری یا آسیب مرتبطی وجود ندارد.
انقباض دوپویترن در چه افرادی دیده می‌شود؟
بیشتر موارد در افراد میان‌سال یا مسن دیده می‌شود. گاهی اوقات در بزرگسالان جوان‌تر نیز می‌تواند رخ دهد. در مردان بسیار شایع‌تر از زنان است. بیشتر در افراد اروپایی شمالی یافت می‌شود. به نظر می‌رسد از هر 100 نفر در بریتانیا 4 نفر درجاتی از انقباض دوپویترن دارند. در شمال اروپا که شیوع آن بیشتر است، یک‌چهارم مردان بالای 60 سال به انقباض دوپویترن مبتلا هستند. در ایران نیز افرادی با این بیماری مشاهده می‌شوند که گاهی از نوع بیماری خود خبر ندارند. سندرم تونل کارپ و جراحی دست
آیا دوپویترن نیاز به درمان دارد؟
بسیاری از افراد مبتلا به انقباض دوپویترن به هیچ درمانی نیاز ندارند. درمان فقط در صورتی لازم است که انگشتان شروع به خم شدن کرده باشند (در صورت وجود انقباض). اگر عملکرد طبیعی دست تحت‌تأثیر قرار گرفته باشد بیمار نیاز به درمان دارد. در بسیاری از موارد این وضعیت خفیف باقی می‌ماند و تداخل کمی هنگام استفاده از دست ایجاد می‌کند. در شرایطی که فقط بافت ضخیم شده با انقباض خفیف وجود داشته باشد، معمولاً هیچ درمانی توصیه نمی‌شود. همچنین در برخی موارد این وضعیت بدون هیچ درمانی بهبود می‌یابد. بااین‌حال، این وضعیت در برخی موارد به‌مرورزمان بدتر می‌شود.
به طور کلی، اگر نتوانید دست خود را روی میز صاف قرار دهید یا عملکرد دستتان به طور قابل توجهی تحت‌تأثیر قرار گرفته باشد، پزشک عمومی شما را برای ارزیابی به یک فوق تخصص دست ارجاع می‌دهد. متخصص گزینه‌های غیر جراحی یا جراحی را برای درمان در نظر می‌گیرد. هدف از درمان بهبود عملکرد دست و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت است.
گزینه‌های درمانی غیر جراحی
به طور کلی انقباض Dupuytren با عمل جراحی برای صاف کردن انگشتان استفاده می‌شود. اما اخیراً برخی از درمان‌های جدید که شامل عمل جراحی نمی‌شوند، بیشتر استفاده می‌شوند. این درمان شامل پرتودرمانی (رادیوتراپی) است. درمان‌های غیرجراحی بهتر است برای افرادی که در مراحل اولیه این بیماری هستند، استفاده شود، نه زمانی که بیماری حاد شده است. برای درمان استفاده از آتل یا کش توصیه نمی‌شود.
درمان تزریقی
تزریق استروئید برای برخی از افراد مبتلا به ندول‌های دردناک مفید است، اما تنها در صورتی که انقباض وجود نداشته باشد.
پرتودرمانی (رادیوتراپی)
رادیوتراپی برای انقباض Dupuytren شامل تابش چندین پرتو با دوز کم به دست آسیب‌دیده است. شواهد نشان می‌دهد که این کار می‌تواند برای کند کردن پیشرفت بیماری در مراحل اولیه موثر باشد. امروزه پزشکان توصیه می‌کنند که رادیوتراپی در این شرایط یک درمان بی‌خطر به نظر می‌رسد. برخی افراد پس از درمان دچار عوارض جانبی می‌شوند، مانند خشکی پوست دست. همچنین، مانند هر نوع پرتودرمانی، خطر ایجاد سرطان در بافت تحت درمان در درازمدت وجود دارد. اگرچه تصور می‌شود این احتمال بسیار کم است.
درمان‌های جراحی برای بیماری دوپویترن
به طور کلی، زمانی متخصص درمانی را برای صاف کردن انگشتان آسیب‌دیده توصیه می‌کند که:
- یکی از مفاصل بند انگشتی، یک مفصل متاکارپوفالانژیال(MCP) در زاویه 30-40 درجه یا بیشتر گیر کرده باشد.
- بین یکی از مفاصل کوچک انگشت یک خمیدگی (انقباض) 10-20 درجه یا بیشتر وجود داشته باشد.
به طور کلی در صورتی که انقباض بر روی اولین مفصل داخل انگشت تأثیر بگذارد، جراحی توصیه می‌شود، زیرا اصلاح آن با درمان‌های غیر تهاجمی با گذشت زمان دشوارتر می‌شود.
روش‌های جراحی
اما برای جراحی چه روش هایی وجود دارد؟ در زیر برایتان روش های جراحی را خواهیم گفت.
فاشیوتومی سوزنی
گاهی اوقات به این روش آپونوروتومی سوزنی یا فاسیوتومی بسته می‌گویند. در طول عمل، متخصص یک سوزن ظریف را از طریق پوست روی انقباض فشار می‌دهد. سپس از مورب تیز سوزن برای برش بافت ضخیم شده زیرپوست استفاده می‌کنند. در واقع، زمانی که متخصص سوزن را از طریق بافت ضخیم شده به این طرف و آن طرف حرکت می‌دهد، سوزن مانند اره عمل می‌کند. این عمل تحت بی حسی موضعی انجام می‌شود و می‌تواند در یک کلینیک به صورت سرپایی انجام شود. فاشیوتومی سوزنی مانند یک روش آسان و سریع با حداقل برش به نظر می‌رسد. با این حال، همیشه مناسب نیست. به دلیل این که؛
- عمدتاً در جاهایی مناسب است که انقباض از اعصاب مهم دست دور باشد.
- معمولاً برای انقباضات شدید مناسب نیست.
- انقباض در بیش از نیمی از موارد در عرض 3-5 سال پس از این روش برمی‌گردد.
از آنجایی که متخصص پس از وارد کردن سوزن نمی‌تواند انتهای آن را ببیند، خطر آسیب به تاندون‌ها، رگ‌های خونی و اعصاب مجاور وجود دارد که می‌تواند مشکلات طولانی مدت ایجاد کند. فاشیوتومی سوزنی معمولاً برای بیماران مسن‌تری که برای جراحی‌های گسترده‌تر کاندید مناسب نیستند و برای برخی موارد که انقباض در مکان‌های خاصی دارند، مناسب است.
فاشیکتومی باز
این روش به معنای برداشتن بافت ضخیم غیرطبیعی است. (در فاشیوتومی بافت بریده می‌شود اما در فاشیکتومی بافت برداشته می شود) این روش که یک عمل جراحی محسوب می گردد، بهترین شانس را برای درمان طولانی مدت این عارضه را ارائه می‌دهد. همچنین این روش رایج ترین روشی است که برای درمان بیماری دوپویترن انجام می‌شود. با این حال، حتی با این درمان، احتمال عود بیماری بسیار زیاد است. میزان احتمال عود به عمل انجام شده، وضعیت بد قبل از عمل و عوامل دیگر بستگی دارد.
درموفاسکتومی
این روش به معنای برداشتن پوست درگیر با جراحی و همچنین فاسیا است. از آن جایی که پوست علاوه بر فاسیا برداشته می‌شود، پیوند پوست در این روش از بازو یا کشاله ران انجام می‌گیرد. این گزینه جراحی زمانی در نظر گرفته می‌شود که درگیری پوست، عود تهاجمی یا گسترش سریع بیماری در افراد جوان وجود داشته باشد. جراحی شانه
به یاد داشته باشید، همه روش‌های جراحی دارای خطر هستند. خطرات ناشی از این جراحی‌ها، شامل آسیب به تاندون‌ها، آسیب به رگ‌های خونی و اعصاب مجاور و بروزعفونت در دست است.
نکات کلیدی در مورد بیماری Dupuytren
- بیماری دوپویترن یک ضخیم شدن غیرطبیعی پوست در کف دست است.
- پوست ممکن به یک توده سخت تبدیل می‌شود.
- با گذشت زمان می‌تواند باعث خمیدگی (انقباض) یک یا چند انگشت یا کشیده شدن به سمت کف دست شود.
- نمی‌توانید از دست خود برای موارد خاصی استفاده کنید.
- در بسیاری از موارد، هر دو دست تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند.
کلام آخر
بیماری دوپویترن یک بیماری پیش‌رونده است که باعث کوتاه شدن و ضخیم شدن بافت فیبری فاسیای کف دست می‌شود. این بیماری در مردان بالای 40 سال، در افراد اروپایی تبار شمالی و در افرادی که سیگار می‌کشند، الکل مصرف می‌کنند یا دیابت دارند بیشتر شایع است. این بیماری معمولاً به‌کندی پیشرفت می‌کند. اگرچه میزان پیشرفت آن می‌تواند متفاوت باشد. در شرایط نادر، پیشرفت سریع می‌تواند در طی چند هفته تا چند ماه رخ دهد. این بیماری دردناک نیست یعنی؛ درد با بدتر شدن بیماری همراه نیست. اما بیماران در انجام فعالیت‌هایی که نیاز به صاف بودن انگشتان دارند، با مشکل مواجه می‌شوند. مانند گرفتن اجسام در دست، پوشیدن دستکش و قراردادن دست‌ها در جیب. در صورت مشاهده علائم این بیماری به متخصص دست مراجعه نمایید. اگر شما به جراحی نیاز داشته باشید، انتخاب بهترین جراح دست به کاهش عوارض کمک خواهد کرد.
