متخصص شانه یک پزشک ارتوپدی است که طیف کاملی از آسیب‌ها و شرایط شانه را تشخیص میدهد و درمان می‌کند. تمامی بیماری های مربوط به شانه توسط متخصص شانه قابل درمان است. بسیاری از آسیب‌های شانه به این دلیل اتفاق می‌افتند که شانه یک مفصل توپی و کاسه‌ای با دامنه حرکتی وسیع است که آن را مستعد انواع آسیب‌ها، از جمله آسیب‌های روتاتور کاف می‌کند.
رایج ترین آسیب‌های شانه که نیاز به مراجعه به متخصص شانه دارند:
پارگی روتاتور کاف یکی از رایج‌ترین انواع آسیب‌های شانه است. این بیماری تاندون‌ها و عضلات اطراف مفصل شانه را درگیر می‌کند. پارگی روتاتور کاف مخصوصاً در ورزشکاران رایج است، به ویژه در بین بازیکنان بیسبال و تنیس که فشار قابل توجهی بر شانه‌‌های خود وارد می‌کنند. با این حال، ممکن است برای هرکسی اتفاق بیفتد.
بسته به‌شدت آسیب، متخصص شانه ممکن است یک گزینه درمانی غیرجراحی فیزیوتراپی، مصرف دارو‌های ضدالتهابی یا تزریق کورتیزون را برای کاهش درد شانه توصیه کند. در صورت نیاز جراح شانه از روش‌های مختلفی مانند جراحی آرتروسکوپی، ترمیم روتاتور کاف یا بازسازی شانه استفاده می‌کند.
هنگامی که جراحی موردنیاز است، گاهی اوقات می‌توان آن را با استفاده از روش آرتروسکوپی کم تهاجمی انجام داد. در جراحی آرتروسکوپی، جراح ابزار‌های کوچکی از جمله ابزاری با دوربین را در برش‌های کوچک قرار میدهد. این به جراح اجازه میدهد تا بدون ایجاد اختلال در بافت اطراف، مشکل را مشاهده و درمان کند.
پس از جراحی شانه، مانند تعویض مفصل شانه یا آرتروسکوپی شانه، هیچ تضمینی وجود ندارد که بیمار کاملاً بدون درد باشد. البته اکثر بیماران پس از جراحی درد کمتری را تجربه می‌کنند و به طور کلی کیفیت زندگی بهتری به دست می‌آورند.
چه زمانی باید با متخصص شانه تماس بگیریم؟
اگر هر یک از انواع شانه درد توضیح داده شده در زیر را تجربه می‌کنید، به‌خصوص اگر بیش از چند روز آن را تجربه کرده‌اید، با یک متخصص شانه یا جراح ارتوپد که در مراقبت از شانه تخصص دارد، قرار ملاقات بگذارید.
- درد طولانی مدت
- مشکل در استفاده از شانه و همچنین بلندکردن آرنج
- ضعف عضلانی
- بی‌حسی
- ترکیدن یا ساییدن، احساس استخوان روی استخوان
- بی‌ثباتی شانه
- درد شانه علاوه بر درد آرنج
- قادر به خوابیدن به پهلو با شانه آسیب‌دیده نیست
متخصص شانه ممکن است یکی از شرایط یا آسیب‌های شانه زیر را تشخیص دهد:
- جداسازی آکرومیوکلاویکولار
- آرتروز
- بورسیت
- تاندونیت کلسیفیک
- شکستگی
- شانه‌ی یخ‌زده
- پارگی کپسول مفصل شانه
- دررفتگی شانه
- آسیب‌های ورزشی
- آسیب مفصل استرنوکلاویکولار
- تاندونیت
از متخصص شانه چه انتظاری می‌توانید داشته باشید؟
متخصصان شانه با اختصاص اقدامات خود به ارائه مراقبت‌های تخصصی از شانه، متعهد به ارائه جدیدترین و پیشرفته‌ترین گزینه‌های درمانی جراحی و غیرجراحی از جمله تعویض مفصل شانه، بازسازی شانه، ترمیم روتاتور کاف و آرتروسکوپی هستند. در بسیاری مواقع جراحی ارتوپدی اوقات بهترین راه‌حل درمانی برای یک بیمار است، اما همیشه گزینه درمانی مناسب برای هر بیمار نیست. زیرا ممکن است گزینه غیرجراحی دیگری وجود داشته باشد که برای بیمار مفیدتر باشد.
به‌عنوان‌مثال، گاهی اوقات متخصصان شانه ما می‌توانند دارویی را تجویز کنند که میتواند وضعیت شما را بهبود بخشد یا فیزیوتراپی را توصیه کند که میتواند باعث بهبود تدریجی شود که میتواند به مدیریت درد شانه کمک کند و دامنه حرکتی مفصل شانه شما را افزایش دهد. متخصصان شانه با شما همکاری خواهند کرد تا نیاز‌های فردی شما را درک کنند و بهترین گزینه درمانی را برای شما توصیه کنند. درباره دکتر کوشان فوق تخصص شانه اینجا بخوانید.
انواع جراحی شانه که میتواند توسط متخصص شانه ارائه شود
این جراحی ها شامل:
آرتروسکوپی شانه
در آرتروسکوپی، یک برش کوچک در شانه ایجاد میشود. سپس پزشک متخصص دوربینی کوچک را به داخل شانه میفرستد. این دوربین به پزشک اجازه میدهد هرگونه آسیب را شناسایی کند. سپس یک برش کوچک اضافی ایجاد میشود و جراح ابزار کوچکی را وارد می‌کند که برای ترمیم ناحیه عفونی استفاده میشود. جراحی آرتروسکوپی کم تهاجمی است. مدت زمان بهبودی این نوع جراحی کمتر از جراحی باز است.
جراحی روتاتور کاف
گروهی از ماهیچه‌ها و تاندون‌ها که یک آستین یا کاف روی مفصل شانه تشکیل می‌دهند به عنوان روتاتور کاف شناخته می‌شوند. روتاتور کاف بازوی شما را در داخل مفصل شانه محکم می‌کند و به مفصل شانه اجازه میدهد به‌درستی حرکت کرده و بچرخد. استفاده بیش از حد یا آسیب‌دیدگی میتواند باعث آسیب به روتاتور کاف شود که با جراحی قابل ترمیم است. بسته به نوع و وسعت آسیب، جراحی روتاتور کاف میتواند شامل یک برش باز بزرگ‌تر یا برش‌های کوچک‌تر باشد تا امکان دسترسی آرتروسکوپی به ناحیه آسیب‌دیده را فراهم کند.
جراحی پارگی لابروم
قسمت مسطح و کم‌عمق تیغه شانه گلنوئید نامیده میشود و در آنجا یک بافت لاستیکی به نام لابروم وجود دارد. لابروم یک‌شکل فنجان مانند در اطراف شانه ایجاد می‌کند و به عنوان یک حفره عمل می‌کند و به بازوی شما اجازه میدهد در حالی که به شانه شما لنگر می‌زند حرکت کند. گاه استفاده بیش از حد باعث آسیب و پارگی بافت لاستیکی میشود. در چنین شرایطی نیاز به جراحی است. جراحی برای ترمیم لابروم پارگی معمولاً به روش آرتروسکوپی برای اتصال مجدد لابروم به حفره شانه انجام میشود.
درمان آرتریت شانه
آرتریت در اثر التهاب مفصل ایجاد میشود که منجر به درد، ناراحتی، سفتی و محدودیت دامنه حرکتی میشود. هنگامی که انواع دیگر درمان ناموفق باشد، ممکن است برای خلاصی شانه شما از شر آرتروز به جراحی نیاز باشد. جراحی برای درمان آرتریت در شانه اغلب به روش آرتروسکوپی انجام میشود. بسته به نوع و شدت آرتریت، پزشک ممکن است فقط ناحیه عفونی را تمیز کند. برای موارد شدیدتر، ممکن است مقدار کمی از استخوان از استخوان ترقوه برای آزادکردن شانه برداشته شود، یا ممکن است قسمت‌های عفونی شانه برداشته شده و با یک ماده مصنوعی جایگزین شود.
ترمیم شکستگی
گاهی اوقات هنگامی که شکستگی در شانه رخ میدهد، استخوان‌های شکسته به‌گونه‌ای قرار می‌گیرند که به آن‌ها اجازه میدهد به‌سادگی با بی‌حرکت کردن شانه در یک زنجیر بهبود یابند. اما مواقع دیگر، استخوان‌های شکسته در موقعیتی قرار می‌گیرند که برای بازگرداندن آن‌ها به‌جای خود نیاز به جراحی است. بسته به ماهیت شکستگی، این نوع جراحی ممکن است به‌صورت یک برش باز یا آرتروسکوپی انجام شود.
علل بالقوه شانه درد شامل چه مواردی است؟
هر یک از موارد زیر می‌توانند علت ایجاد شانه درد باشند:
- تاندونیت
- بورسیت
- پارگی روتاتور کاف
- شانه یخ‌زده
- ناپایداری / دررفتگی / جدایی
- ضایعه SLAP
تاندونیت
تاندونیت شانه معمولاً از یک حرکت تکراری ایجاد میشود. گاهی اوقات، یک آسیب ناگهانی و غیرمنتظره میتواند باعث این مشکل شود. این در ورزشکاران رایج است. به‌خصوص آن‌هایی که ممکن است به طور ناخواسته از فرم نادرست استفاده کنند و فشار بیشتری بر بافت‌ها و تاندون‌های شانه وارد کند.
درمان تاندونیت توسط متخصص شانه
درمان تاندونیت شانه بر بازیابی تحرک و کاهش ناراحتی ناشی از درد و تورم تمرکز دارد. استراحت و یخ روی شانه یک شروع عالی است. این کار به کاهش تورم کمک می‌کند. فیزیوتراپی میتواند به تسکین علائم و بازیابی قدرت شانه کمک کند. جراحی معمولاً فقط در صورتی لازم است که تاندون به صورت جزیی یا کامل پاره شده باشد.
بورسیت
بورسیت شانه زمانی اتفاق می‌افتد که کیسه‌های کوچک پر از مایع (بورسا) که استخوان‌ها، تاندون‌ها و ماهیچه‌ها را محافظت می‌کنند، ملتهب می‌شوند. شانه یکی از شایع‌ترین مکان‌های بورسیت است که اغلب خود را در مفاصلی که حرکات تکراری انجام می‌دهند ظاهر میشود. بورسیت علاوه بر درد عمومی در شانه میتواند باعث سفتی و تورم شود. هنگامی که به شانه فشار وارد می‌کنید یا آن را حرکت می‌دهید ممکن است تحریک‌کننده باشد.
درمان بورسیت توسط متخصص شانه
به طور کلی، بورسیت با استراحت و مراقبت بیشتر برای محافظت از مفصل و محدودکردن استفاده از بین می‌رود. اگر درد مداوم باشد، باید به پزشک مراجعه کنید تا یک دوره درمانی عملی ایجاد شود. پزشک ممکن است دارو‌هایی را برای کاهش التهاب، درمانی برای تقویت عضلات شانه، تزریق برای کاهش التهاب شدیدتر یا جراحی توصیه کند. در درمان بورسیت به‌ندرت به جراحی نیاز است.
پارگی روتاتور کاف
پارگی روتاتور کاف به ویژه در افرادی که میانسال هستند یا در محل کار یا در حین ورزش انجام حرکات تکراری بالای سرانجام می‌دهند، شایع است. این مشکل میتواند در طول زمان و در نتیجه ساییدگی و پارگی یا در اثر تصادف یا جراحت ناگهانی ایجاد شود. بیشتر مردم درد ناشی از پارگی روتاتور کاف را به عنوان یک درد مبهم توصیف می‌کنند که اگر روی شانه آسیب‌دیده بخوابید بدتر میشود. پارگی میتواند دسترسی به پشت سر را برای انجام کار‌های روزانه مانند برس زدن مو‌هایتان را دشوار کند. همچنین ممکن است بازوی شما را ضعیف کند.
پارگی روتاتور کاف در افراد رایج است:
- بالای ۴۰ سال
- کسانی که در صنعت ساختمان کار می‌کنند.
- سابقه خانوادگی
- ورزشکارانی که ورزش‌هایی مانند بیسبال یا تنیس انجام می‌دهند.
اگر مشکوک به پارگی یا سایر آسیب‌های جدی شانه هستید، توصیه میشود با یک پزشک ارتوپد وقت بگیرید. گزینه‌های زیادی برای درمان وجود دارد، اما اگر آسیب به‌موقع تشخیص داده شود، عموماً مؤثرتر است. در وقت ملاقات، پزشک در مورد علائم شما با شما صحبت خواهد کرد. ممکن است برای تأیید تشخیص و ارزیابی شدت پارگی از آزمایش‌های اضافی مانند اشعه ایکس، سونوگرافی یا MRI استفاده شود.
درمان پارگی روتاتور کاف توسط متخصص شانه
پزشک ممکن است فیزیوتراپی را برای بهبود قدرت شانه توصیه کند. تزریق‌ها گزینه‌ای برای کمک به کاهش درد هستند. اما پارگی روتاتورکاف تنها با جراحی میتواند درمان شود.
شانه یخ‌زده
شانه یخ‌زده به طور ناگهانی رخ نمی‌دهد و به‌تدریج بدتر میشود و باعث درد و سفتی در مفصل شانه میشود .سه مرحله اصلی وجود دارد:
- مرحله انجماد: هنگام حرکت‌دادن شانه احساس درد می‌کنید و دامنه حرکتی شما محدود میشود.
- مرحله یخ‌زدگی: استفاده از مفصل سفت و دردناک است (درد میتواند در این مرحله کاهش یابد).
- مرحله ذوب: شانه شما به آرامی شروع به بازگشت به حالت عادی می‌کند.
درد ناشی از شانه یخ‌زده میتواند در شب بدتر شود، به‌خصوص اگر روی شانه آسیب‌دیده بخوابید. افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند، یک روش پزشکی یا وضعیتی داشته‌اند که حرکت بازو را محدود می‌کند. برای مثال، کسی که سکته کرده یا دستش شکسته است. همچنین در افراد بالای ۴۰ سال شایع‌تر است و در زنان بیشتر از مردان دیده میشود.
درمان شانه یخ‌زده توسط متخصص شانه
شانه یخ‌زده معمولاً در عرض ۱۲ تا ۱۸ ماه به‌خودی‌خود بهبود می‌یابد. با این حال، فیزیوتراپی میتواند برای کمک به حفظ و بازیابی تحرک داخل شانه مفید باشد. تزریق کورتیکواستروئید میتواند به مدیریت درد کمک کند، اگرچه این تزریق‌ها به طور کلی در مراحل اولیه شانه منجمد مفیدتر هستند. گزینه‌های جراحی برای شانه منجمد استاندارد نیستند، اما گزینه‌هایی وجود دارد که این بهترین روش درمانی برای شما باشد.
ناپایداری / دررفتگی / جدایی
هنگامی که استخوان بالای بازو به‌زور از حفره شانه خارج میشود، بی‌ثباتی شانه رخ میدهد. گاهی اوقات این در نتیجه استفاده بیش از حد است، در حالی که برخی موارد در نتیجه تصادف یا آسیب ناگهانی است. متأسفانه، هنگامی که یک‌شانه دررفته شود، احتمال دارد دوباره اتفاق بیفتد. زمانی که شانه به طور مکرر دررفتگی داشته باشد، این وضعیت به عنوان بی‌ثباتی مزمن شانه شناخته میشود و نیاز به جراحی دارد.
دررفتگی شانه میتواند جزئی یا کامل باشد، به این معنی که توپ یا تا حدی از سوکت خارج میشود یا از سوکت خارج میشود. این عارضه همچنین میتواند زمانی ایجاد شود که بیماران رباط‌های شلی در شانه خود داشته باشند – چه شلی آناتومی آن‌ها باشد یا در نتیجه حرکت مکرر بالای سر. کسانی که والیبال، تنیس یا شنا بازی می‌کنند، بیشتر همچنین در کسانی که شغلی دارند که به کار سربار به طور منظم نیاز دارد، رایج است.
جداشدن شانه وضعیتی است که صرفاً توسط رباط‌های شل ایجاد میشود و استخوان‌ها در جای خود باقی می‌مانند، اما رباط‌های شل احساس بی‌ثباتی و ضعف در شانه ایجاد می‌کنند. همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، برخی از ورزش‌ها و مشاغل خاص می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات رباط‌های شانه را افزایش دهند.
درمان ناپایداری / دررفتگی / جدایی توسط متخصص شانه
فیزیوتراپی و اصلاح فعالیت‌های شما میتواند به کاهش علائم کمک کند. فیزیوتراپی همچنین میتواند به تقویت شانه برای بهبود ثبات کمک کند. دارو‌های ضدالتهاب و تزریق نیز می‌توانند به تسکین تورم و درد کمک کنند. گاهی اوقات جراحی برای ترمیم رباط‌های آسیب‌دیده ضروری است و به آن‌ها اجازه میدهد شانه را دوباره در جای خود نگه دارند.
ضایعه SLAP
مفصل توپی استخوان بازو (بالا بازو) توسط لابروم در جای خود نگه داشته میشود – یک بافت لاستیکی که به حفره شانه متصل میشود تا به ثابت نگه‌داشتن مفصل کمک کند. ضایعه SLAP (لابروم فوقانی، قدامی به خلفی) پارگی بالای وسط حفره شانه است. پارگی لابروم میتواند در اثر یک آسیب ناگهانی و یا با افزایش سن ایجاد شود.
آسیب‌هایی که می‌توانند باعث پارگی لابروم شوند عبارتند از افتادن روی شانه یا بازو، ضربه مستقیم به آن یا کشیدگی ناگهانی. برخی از ورزشکاران، مانند وزنه‌برداران یا ورزشکاران پرتاب‌کننده، می‌توانند این نوع آسیب‌ها را در نتیجه یک حرکت تکراری ببینند که لابروم را از بین می‌برد.
پارگی لابروم باعث درد میشود، به‌خصوص زمانی که به بالای سر برسد. در این حالت ممکن است احساس بی‌ثباتی و از دست دادن قدرت همراه با کاهش دامنه حرکتی داشته باشید. برخی از افراد احساس ساییدن یا ترکیدن و قفل‌شدن در مفصل را تجربه می‌کنند.
درمان ضایعه SLAP توسط متخصص شانه
فیزیوتراپی ممکن است به تقویت ماهیچه‌های روتاتور کاف کمک کند، در حالی که دارو‌های ضدالتهابی می‌توانند به تسکین علائم کمک کنند. اگر با درمان‌های محافظه‌کارانه‌تر بهبودی حاصل نشود، ممکن است جراحی لازم باشد. برای پارگی لابروم، جراحی کم تهاجمی است. در حالی که درمان همیشه بعد از جراحی برای بازیابی دامنه حرکتی و قدرت شما موردنیاز است، حداقل زمان استراحت وجود دارد.
