جراحی باز شانه
آرتروسکوپی
آرتروسکوپی شانه به عنوان یک روش پیشرفته در درمان مشکلات شانه شناخته میشود که از تکنولوژی آرتروسکوپی بهره میبرد. در این روش پزشک، به جای جراحی باز سنتی، از برشهای کوچک به قطر 5 میلیمتری برای ورود ابزارهای آرتروسکوپی به ناحیه مورد نیاز استفاده میکند. این ابزارها شامل دوربین کوچک و ابزارهای جراحی خاص هستند که پزشک آنها را از برش های ایجاد شده، وارد مفصل شانه میکند.
دوربین آرتروسکوپی به جراح این امکان را میدهد تا بافتها و مفاصل شانه را به دقت بالا مشاهده کند. جراح با استفاده از تصاویر دقیق ارائه شده توسط دوربین، میتواند به صورت مستقیم در ناحیه آسیب دیده مداخله کند و مشکلات مختلف از جمله پارگی روتاتور کاف و دیگر بیماری های شانه را بهبود بخشد. این روش نه تنها باعث کاهش تهاجم و زمان بازگشت به فعالیتهای روزمره میشود، بلکه امکان درمان با دقت بیشتر را فراهم میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره جراحی آرتروسکوپی روی لینک مقابل کلیک کنید: آرتروسکوپی شانه
چه کسانی به جراحی باز شانه نیاز دارند؟
جراحی باز شانه بر اساس شرایط بیمار و نوع مشکل شانه ممکن است به عنوان یکی از گزینههای درمانی مطرح گردد. در زیر به بررسی برخی دلایل انجام جراحی باز شانه میپردازیم.
ترمیم روتاتور کاف با جراحی باز شانه
یکی از رایج ترین دلایل جراحی باز شانه، ترمیم روتاتور کاف است که به درمان و اصلاح تاندونهای اطراف مفصل شانه میپردازد. جراحان از روشهای متعددی برای اجرای این عمل استفاده میکنند و اغلب دارای تکنیکهای خاص خود هستند. هدف اصلی این جراحی، بررسی بخش آسیب دیده ی روتاتور کاف، اصلاح و اتصال مجدد هر گونه تاندون پاره یا آسیب دیده است. زمانی که بافت سالم شناسایی میشود، جراح از تکنیکهای مختلف برای ترمیم تاندون بدون کشش اضافی به بافتهای باقیمانده استفاده میکند.
روش سنتی یا “ترمیم باز روتاتور کاف”، شامل یک برش جراحی به طول چند سانتیمتر برای جدا کردن ماهیچههای اطراف و ترمیم مستقیم روتاتور کاف است. تکنیک جدیدتر آرتروسکوپی نیز وجود دارد که معمولاً برای درمان آسیبهای کمتر اجرا میشود و از برشهای کوچکتر برای دسترسی استفاده میکند. همچنین، روش ترکیبی یا “جراحی روتاتور کاف مینی باز” نیز وجود دارد که در صورت وجود آسیب زیاد مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، لنگرهایی در استخوان شانه قرار داده میشود و تاندونها با بخیه به آنها متصل میشوند.
جراحی تاندون عضله دوسر بازویی
عضله دو سر بازویی همان بخشی است که در بازوی ورزشکاران، به هنگام بازو گرفتن دیده می آید. این عضله دو تاندون دارد: اندون پروگزیمال (انتهای فوقانی) و یک تاندون دیستال (انتهای تحتانی). عضله دو سر بازویی به تاندون ها کمک میکنند تا شخص بتواند بازوی خود را خم کند و یا بچرخاند. بیشترین آسیب های مربوط به این بخش در سر دراز عضله اتفاق می افتد. در افراد خاصی نیز بیشتر امکان این آسیب وجود دارد، مثلا در ورزشکارانی که حرکاتی در بالای سر خود انجام میدهند، مانند حرکات پرتابی، شنا، بدمینتون و والیبال…
مشکل تاندون در این عضله ممکن است به صورت پارگی کامل تاندون و یا کشیدگی رخ دهد. کشیدگی معمولا با استراحت، فیزیوتراپی و یا تزریق درمان میشود، اما در صورت پارگی در هر بخشی بهتر است که در کمتر از ۴۵ روز جراحی انجام شود. نکته مهم این است که پارگی تاندون پروگزیمال و دیستال هر دو نیاز به جراحی باز است و جراحی آرتروسکوپی برای درمان این آسیب امکان پذیر نیست.
طول درمان جراحی باز تاندون پروگزیمال و دیستال
یکی از سوالاتی که بیماران بسیار می پرسند، طول درمان پس از انواع جراحی هاست. پس از جراحی باز تاندون پروگزیمال و دیستال، بیمار باید بین سه تا چهار هفته از باز کردن آرنج خودداری کند تا پروسه درمان کامل شود. بعد از هفته چهارم بیمار اجازه حرکت دست را دارد و میتواند به زندگی عادی خود بازگردد. همچنین افراد می توانند پس از سه ماه به ورزش بازگردند و حرکات ورزشی خود را از سر بگیرند.
تاندون پروگزیمال دوسر بازویی
برای درمان پارگی پروگزیمال معمولا از درمان های غیرتهاجمی استفاده می شود و در صورت نیاز به جراحی، همانطور که گفتیم تنها میتوان جراحی باز انجام داد. در پارگی پروگزیمال معمولا دیگر تاندون ها کمبود عملکرد این پارگی را جبران می کنند. به همین دلیل محدودیت حرکتی برای بیمار اتفاق نخواهد افتاد. در پی پارگی تاندون بایسپس، برجستگی در بخش پایینی عضله دو سر بازویی ایجاد میشود. پارگی در این بخش نشان دهنده وجود آسیب در دیگر بخش های شانه است.
در واقع زمانی که پارگی پروگزیمال خود به خود اتفاق می افتد، می توان نتیجه گرفت که بیمار دچار آسیب یا مشکلی دیگر در مفصل شانه است. همچنین پارگی پروگزیمال به مرور زمان باعث پارگی روتاتور کاف خواهد شد. بنابراین بسیار مهم است که در صورت پارگی تاندون پروگزیمال، علت پارگی توسط فوق تخصص شانه بررسی شود تا آسیب های دیگر مفصل شانه درمان شوند و از پارگی روتاتورکاف در آینده جلوگیری شود.
برای درمان پارگی پروگزیمال دو سر بازویی برای ورزشکاران و افراد خیلی جوان، جراحی پیشنهاد می شود. اما برای سنین بالاتر ترجیح بر این است که جراحی انجام نشود. نکته مهم این است که این جراحی حتما باید در چند هفته اول آسیب انجام شود. چرا که تاندون پاره، به مرور زمان کوتاه خواهد شد و این کوتاهی انجام جراحی و درمان را با مشکل روبه رو خواهد کرد.
تاندون دیستال دو سر بازویی
پارگی تاندون دیستال، برخلاف تاندون پروگزیمال، باعث محدودیت حرکتی بیمار خواهد شد. هرچه میزان آسیب بیشتر باشد، این محدودیت و مشکل در عملکرد دست بیشتر خواهد بود. ورزشکارانی که دچار این آسیب شوند، حتما نیاز به جراحی به روش باز خواهند داشت. اما اگر بیمار بیش از ۶۰ سال داشته باشد، از روش های غیرتهاجمی برای درمان استفاده خواهد شد. در درمان پارگی کامل تاندون دیستال، بیشتر از پارگی پروگزیمال ترجیح به جراحی است.
ترمیم مفصل AC
مفصل آکرومیوکلاویکولار که معمولاً به عنوان مفصل AC شناخته میشود، محل اتصال انتهای ترقوه و شانه است. این مفصل در ورزشکاران به علت فشار زیادی که تحمل میکند و در افراد مسن به خاطر آرتروز معمولا دچار آسیب می شود. گاها آسیب این مفصل در افراد مسن تا زمان ضربه شناسایی نخواهد شد. در رشته های ورزشی مانند تنیس، شنا، وزنه برداری و بدنسازی، نیز میزان استرس و باری که این مفصل تحمل میکند زیاد است. در نتیجه با مشکل روبه رو خواهد شد.
اولین نشانه آسیب به این مفصل با ایجاد برجستگی مشخص خواهد شد. بسیاری از بیماران با نشانه برجستگی در ناحیه شانه به پزشک مراجعه میکنند. باید در نظر داشته باشید این برجستگی معمولا از بین نخواهد رفت. به طور کلی در رفتگی مفصل ac درجهبندی دارد و بر حسب درجهای که وجود دارد تعیین تکلیف خواهیم کرد. گاه ممکن است آسیب محدودیت حرکتی کمی ایجاد کند. مثلا دست در حالت آویزان درد نداشته باشد.
برای بررسی میزان آسیب مفصل ac از روش عکس برداری خاصی استفاده می شود. در این روش از بیمار میخواهیم وزنه ای را از دو طرف در دست بگیرد. این وزنه ها باعث کشیدگی و مشخص شدن میزان آسیب خواهند شد. اگر در رفتگی از مقداری بیشتر باشد، برای درمان نیاز به جراحی خواهد بود. در غیر این صورت درد به مرور زمان کاهش پیدا میکند، اما برآمدگی باقی خواهد ماند. ترمیم این مفصل به روش جراحی معمولا آرتروسکوپی است و از جراحی باز استفاده نخواهد شد.
تعویض شانه
جراحی تعویض شانه یکی دیگر از روش های درمانی است که تنها با جراحی باز شانه امکان پذیر است. این روش درمانی معمولاً برای بیمارانی پیشنهاد میشود که دچار آرتروز پیشرفته مفصل شانه یا شکستگیهای پیچیده هستند. همچنین بیماری های دیگری نیز وجود دارد که تخریب کامل مفصل شانه در آنها اتفاق می افتد. در چنین شرایطی از تعویض مفصل شانه به روش جراحی باز برای درمان استفاده می شود. شما میتوانید اطلاعات بیشتر درباره تعویض مفصل شانه را در اینجا بخوانید: تعویض مفصل شانه
جراحی باز دررفتگی شانه
دررفتگی شانه یکی از شایع ترین علت مراجعه بیماران به فوق تخصص شانه است. عوامل زیادی موجب این مشکل در مفصل شانه میشود. اما تنها روش درمان برای این آسیب جراحی است. انتخاب روش جراحی بسته به شرایط هر بیمار متفاوت خواهد بود و ممکن است پزشک جراحی آرتروسکوپی و یا جراحی باز را انتخاب کند. اما نکته مهم و قابل توجه این است که در نظر داشته باشید این آسیب هیچ روش درمانی دیگری ندارد.
بسیاری از بیماران پس از اولین دررفتگی برای درمان اقدام نمیکنند. پیام های زیادی دریافت می شود که دررفتگی های مکرر شانه در طی چندین سال اتفاق می افتد. شخص شانه خود را جا می اندازد و فکر میکند مشکلی ایجاد نخواهد شد. اما نکته همین جاست که بهترین زمان برای درمان دررفتگی شانه درست پس از اولین دررفتگی است. چرا که با هر بار دررفتن شانه، آسیب قابل توجهی به دیگر بخش های شانه وارد می شود. مهم ترین آسیب این است که دررفتگی شانه باعث خوردگی غضروف سر استخوان بازو و غضروف مفصل کتف میشود. این خوردگی در مرحله بعدی باعث آرتروز شانه می شود. زمانی که آرتروز شانه اتفاق می افتد، پس از جراحی دررفتگی شانه، بیمار بهبود کامل پیدا نمیکند. در واقع در این مرحله از آسیب دیگر نمیتوان با جراحی دررفتگی شانه انتظار درمان کامل داشت و نیاز به تعویض مفصل خواهد بود.
در واقع می توان گفت دررفتگی شانه اگر در مراحل اول و پیش از آسیب به دیگر بخش های شانه جراحی شود میتوان با آرتروسکوپی درمان کامل را انجام داد. اما در صورت عدم مراجعه و درمان و ایجاد آرتروز تنها با جراحی باز و تعویض مفصل درمان صورت خواهد گرفت. بنابراین توصیه میکنیم، به خاطر درد نداشتن این آسیب را کم در نظر نگیرید و برای درمان آن در اولین فرصت مراجعه کنید.
جراحی باز و آرتروسکوپی
نوع آسیب شانه تعیین کننده روش درمانی است. اینکه جراحی شما به روش باز و یا آرتروسکوپی انجام شود، تنها با مراجعه حضوری و بررسی شرایط بیمار امکان پذیر است. بنابراین اولویت بندی بیمار و تعیین نوع جراحی به عهده بینش پزشک شما خواهد بود. برای بعضی بیماری ها، جراحی باز ضروری است. به عنوان مثال تعویض مفصل شانه و یا پارگی پروگزیمال را تنها میتوان با جراحی باز انجام داد. نکته مهم این است که شما باید در انتخاب پزشک خود دقت کافی را داشته باشید. تشخیص اشتباه و یا استفاده از روش هایی مانند تزریق یا فیزیوتراپی برای آسیب هایی که تنها با جراحی درمان می شوند، میتواند تنها مقدار آسیب را افزایش دهد و زمان و هزینه بیمار را هدر دهد. توصیه ما این است که در همان ابتدا برای تشخیص درست به فوق تخصص های شانه مراجعه کنید تا درمانی قابل اعتماد داشته باشید.
چرا جراحی باز شانه
اهداف هر دو نوع جراحی باز و آرتروسکوپی شانه یکسان است. هر دو روش به دنبال اصلاح آسیب و بازگرداندن عملکرد مفصل شانه و عضلات وابسته به آن هستند. جراحی آرتروسکوپی روش جدیدی برای درمان ارتوپدی شانه است. با این حال برخی از مردم ممکن است این سؤال را مطرح کنند که آیا روش جدیدتر لزوماً به معنی روش بهتر است؟
برشهای کوچک و تکنیکهای قابل تحمل تر باعث میشود. جراحی شانه به روش آرتروسکوپی کمتر تهاجمی باشد و به زمان کمتری برای بستری شدن نیاز داشته باشد. در حالت ایدهآل، بیماران میتوانند زودتر از عمل جراحی باز شانه به فعالیتهای قبلی خود بازگردند. یکی از اهداف اصلی جراحی آرتروسکوپی این است که نه تنها بیماریهای شانه را درمان کند. بلکه آنها را به گونهای درمان کند که تأثیرات منفی دائمی بر بیمار نگذارد یا تأثیرات منفی کمتری برجای بگذارد.
در حقیقت، بسیاری از اعضای جامعه علمی متوجه شدند که ترمیم روتاتور کاف با آرتروسکوپی نتایج یکسانی یا بهتر از نتایج جراحی باز شانه دارد. همانطور که گزارش شد، بیماران آنها پس از عمل آرتروسکوپی شانه درد کمتر و افزایش تحرک را تجربه کردند. با این توضیحات ممکن است تعجب کنید که چرا جراحی باز همچنان در نتایج این مطالعات مورد بررسی قرار میگیرد.
این موضوع به این دلیل است که شرایط هر بیمار با دیگری متفاوت است. و هر کس شرایط منحصر به فرد خود را دارد. به همین دلیل پزشکان بر اساس شرایط هر فرد اینکه از روش آرتروسکوپی یا جراحی باز شانه استفاده شود، انتخاب میکنند. همچنین همانطور که گفتیم درمان بعضی آسیب ها تنها با جراحی باز امکان پذیر است.