ناپایداری مزمن شانه
پس از دررفتگی حاد شانه: معمولا شانه بین یک هفته (در افراد بالای ۴۰ سال) تا سه هفته (در افراد زیر ۲۰سال) بی حرکت می گردد. هرچه سن اولین دررفتگی پایین تر باشد احتمال ناپایداری مزمن و دررفتگی مکرر شانه بیشتر می گردد:
- زیر ده سال: احتمال دررفتگی مجدد ۱۰۰ درصد
- ده تا بیست سال: احتمال دررفتگی ۲۵-۹۵ درصد
- بیست تا سی سالگی: احتمال دررفتگی مجدد ۴۰-۸۰ درصد
- سی تا چهل سالگی: احتمال دررفتگی مجدد ۴۰-۷۰ درصد
- بالای چهل سال: احتمال دررفتگی ۰-۲۵ درصد
تعریف: دررفتگی شانه می توانند کامل یا نسبی باشد.
در رفتگی نسبی یا ناکامل (ساب لاکسیشن، subluxation)، سراستخوان بازو به طور ناکامل از حفره گلنوئید خارج می گردد. ( در شکل ۱ آناتومی طبیعی و در شکل ۲ دررفتگی و نیم دررفتگی را مشاهده می کنید.)
شکل ۱
شکل ۲
زمانیکه لیگامانهای اطراف شانه ضعیف شوند و کپسول مفصلی پاره شده و ترمیم نشود، احتمال دررفتگی مکرر و ناپایداری مزمن شانه افزایش می یابد.
علت:
در زیر ۳ علت شایع که باعث ناپایداری شانه می شود ذکر می گردد:
- دررفتگی شانه:
یک آسیب یا ضربه شدید باعث دررفتگی کامل شانه می گردد. زمانیکه شانه در می رود لیگامانهای جلویی شانه آسیب می بیند. لبروم (که یک بافت فیبرو بوده و در جلو حفره گلنوئید قرار دارد و عمق گلنوئید را زیاد می کند و کمک زیادی به جلوگیری از دررفتگی می گردد) کنده می شود. این کندگی به نام ضایعه بنکارت شناخته می شود. ترمیم این ضایعه از مهمترین اقدامات جراحی است.
شکل ۳
- فشار و کشیدگی مکرر:
در تعدادی از افراد، ناپایداری شانه بدون دررفتگی واضح رخ می دهد. گاها این افراد بطور ذاتی لیگامانهای شل تری نسبت به افراد عادی دارند و گاهی این شلی لیگامانی به علت فعالیتهای تکراری که دست به بالای سر می رود، ایجاد می گردد. شناگران، تنیس بازان و والیبالیست ها نمونه ای از این افراد می باشند.
- ناپایداری در جهات مختلف:
در تعداد کمی از بیماران شانه می تواند در جهات مختلف و به طور خودبخودی در برود. این افراد معمولا شلی واضح لیگامانی به طور ارثی دارند.
علائم ناپایداری مزمن:
- دررفتگی مکرر
- رخ دادن مکرر حالت لقی و خالی شدن شانه
- حس دائمی شلی شانه و اینکه بیمار حس می کند شانه شل و آویزان است.
- درد به دنبال آسیب شانه
درمان:
معمولا درمان جراحی لازم است. ابتدا پزشک یک روش درمان غیر جراحی شامل فیزیوتراپی، اصلاح فعالیت هایی که باعث تشدید بیماری می گردد و درمان دارویی را تجویز می کند.
جراحی: درمان جراحی، شامل ترمیم لیگامانهای پاره شده می باشد.
شکل ۴
الف- آرتروسکوپی: در این روش با دو برش کوچک و بوسیله دوربین، داخل مفصل شانه مشاهده شده و ترمیم بوسیله لوازم و وسایل خاص از طریق مشاهده در تلویزیون انجام می شود.
ب- جراحی باز: بوسیله برش بزرگتر و از طریق مشاهده مستقیم انجام می شود.
